Kişi başı yıllık poşet tüketimi 40 adetle sınırlanacak
Plastik poşetlerin 1 Ocak 2019’dan itibaren satış noktalarında ücretli verilmesini öngören düzenleme Resmi Gazete’de yayınlandı. Perakende ve plastik sektörü temsilcileri, tüketicilerin bilinçlendirilmesinin önemine dikkati çekti.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Avrupa Birliği (AB) mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında hazırlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, plastik torbalar, 1 Ocak 2019’dan itibaren mesafeli sözleşmelerle yapılan satışlar da dahil olmak üzere satış noktalarında tüketiciye ücretsiz temin edilemeyecek ve ücretsiz teminine imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya dahil edilemeyecek.
Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Mustafa Altunbilek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, uygulamanın hem ekonomiye hem de çevreye olumlu katkısı olacağını söyledi. Plastik torbaların ham maddesinin petrol olduğuna dikkati çeken Altunbilek, Türkiye’nin ithal ettiği petrol miktarının söz konusu düzenlemeyle kısmen de olsa azalacağını ifade etti. Bakanlığın kendilerinden daha önce görüş istediğini anlatan Altunbilek, şunları kaydetti: “Orta boy ve büyük boy olmak üzere iki boy poşet var. Bunlar, her yerde müşterinin tercihine göre 5-10 kuruş karşılığında verilebilir. Ancak hiçbir zaman promosyon olarak kullanılmamalı. Bizim amacımız para ya da kar değil, bilinçli müşteri oluşturmak. Bu poşetleri 20 kuruşa mal ediyoruz, perakendeciler olarak fedakarlık edeceğiz. Daha az poşet kullanılmasını, çevrenin daha az kirletilmesini sağlayacak bu düzenlemeyi destekliyoruz.”
Tüketicilerin uygulamaya alışmasını sağlamak için federasyonun yapacağı projelere de değinen Altunbilek, “Bez torbaları bedelsiz vermek, file torba dağıtmak gibi şeyler yapacağız. Geri dönüşümlü ürünleri tespit edip tüketiciyle buluşturacağız.” diye konuştu.
“Atıklar kaynağında ayrıştırılmalı”
Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Reha Gür ise Avrupa’da eğitime paralel geri dönüşüm sistemlerinin daha organize olduğuna dikkati çekerek, tüketicilerin bilinçlendirilmesinin daha önemli olduğunu söyledi.
Plastik torbaların ücretli olması talebinin büyük zincir mağazalarından geldiğini ileri süren Gür, “Bugün büyük ölçekli bir süpermarket 8-10 bin lira market poşetlerinin üretimi için bedel ödemektedir. Bu bedel satışı yapılan ürünlerin fiyatları içerisine yansıtılmakta olup bugün ortalama 4-5 kuruşa mal edilen plastik poşetlerden elde edilecek gelirin kimlere fayda sağlayacağı iyi sorgulanmalıdır.” dedi.
Gür, çevresel kaygılar gözetiliyorsa plastik dahil tüm ambalaj atıklarının kaynağında ayrıştırılması ve geri dönüşümün öneminin herkes tarafından anlaşılması gerektiğini vurgulayarak, “Plastik poşetlerin amaçları dışında ve aşırı tüketimi başta çevre olmak üzere plastik ham maddede ithalat bağımlısı olan ülkemizde ekonomik kayıplara da yol açmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Yönetmelikte, tüm dünyada üzerinde hassasiyetle durulan plastik alışveriş poşetlerinin kullanımı sonucu oluşan görsel ve çevresel kirliliğinin önlenmesi ve gereksiz plastik poşet kullanımının önüne geçilmesi amacıyla 1 Ocak 2019’dan itibaren plastik poşetlerin satış noktalarında kullanıcılara ücreti karşılığı verilmesine yönelik düzenleme yapıldı. Düzenlemeyle, ülke genelinde 31 Aralık 2019’a kadar kişi başı yıllık plastik torba kullanımının 90’ı, 31 Aralık 2025’e kadar ise 40’ı aşmayacak şekilde azaltılması esas alındı.
