Türkiye’nin gizli petrokimya sektörü kayıtdışı ile mücadele içerisinde

Türkiye plastik sektörünün komodite polimerlerde yüzde 85 oranındaki ithalat bağımlılığı her geçen gün gelişen bir sektör doğurdu. Ekonominin nefes alması için yeni bir yol açan plastik geri dönüşüm işletmeleri cari açığın kapatılması adına atık ithalatı yapıp yeniden işleyerek gerek iç pazarın hammadde gereksinimini karşılamak için çözüm oluştururken gerekse ihracat pazarlarında da daha fazla yer buluyor.

1,5 milyar dolar büyüklüğü ile hammaddedeki cari açığın kapatılmasına 1 milyar dolardan fazla pozitif katkı sağlayan plastik geri dönüşüm sektörünün üzerine para vererek çöp ithal ettiğini iddia etmenin ciddiyetten uzak olduğunu ifade eden Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER) Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Gülsün; “2050 yılında güncel fiyatlarla plastik geri dönüşüm sektörünün küresel pazar büyüklüğü 900 milyar doları geçecek ve Türkiye mevcut büyümesini sürdürürse 2025 yılında 3,25 milyar dolar; 2050 yılında ise 63 milyar dolarlık bir sektöre kavuşacak. Bugün katı atık depolama ve yakmada istihdam edilen her 1 kişiye karşılık 20 kişi geri dönüşüm sektöründe istihdam edilmektedir. 2030 yılında 4,3 milyon ton işlemesi beklenen plastik geri dönüşüm sektörünün hammadde cari açığını yüzde 35 düzeyinde azaltması beklenmektedir” dedi.

Kayıtdışı sektörlerin çıkarları ülke menfaati ile uyuşmuyor

Kayıtdışı sektörlerin sokaktan bedava atık topladığına dikkat çeken Gülsün; “Ülkemizdeki ayrıştırma kalitesinden dolayı rekabetçi hurda tedariki sağlanamıyor. Yurt dışından gelen ürünle kalite, sürdürülebilirlik ve kontaminasyon açılarından rekabet edemiyor. Dolayısıyla sokak toplayıcıları çevre sağlıkçısı değil ki çöp ithalatını kendilerine dert edinsinler. Hatta bu iddialar ile kendilerini ifşa ediyorlar. Yani yurt dışından kaliteli ürün geliyor ki ithalat yasağı için mücadele ediyorlar. Oysa ülke menfaati dünyanın gittiği yön olan döngüsel ekonomiye geçmekte, milyarca dolarlık tesislerin sanayi ve ekonomimize rekabetçi şartlarda katkı vermeye devam etmesini sağlamakta yatıyor” dedi.

Sanayideki sıkışıklığı plastik geri dönüşüm sektörü ile aşacağız

Geri dönüşüm sektörünün istihdam, katma değer, rekabet gücü ve ihracat konularında ekonomiye can verdiğini belirten PAGDER Başkanı, sözlerine şu şekilde devam etti: “Ülkemiz plastik hammaddede yüzde 85 oranında dışa bağımlıdır. Plastik geri dönüşüm sektörü tam da bu noktada hammaddeyi döngüsel ekonomiye uygun olarak plastik sektörüne sunmakta ve otomotiv, beyaz eşya, elektrik/elektronik, tarım, inşaat ve ambalaj başta olmak üzere birçok sektörde ülkemizin rekabetçi yapısını korumaktadır. Yurt içinden ve yurt dışından tedarik edilen hurda hammadde ülkemizde işlenerek çeşitli mamullere dönüştürülmekte, 3,5 kat katma değer ile içeride kullanıldığı gibi ihraç da edilmektedir. Yurtiçinde ayrıştırılarak geri dönüşüme hazır hale getirilen hurdalar yeterli seviyede değildir, bu sebeple yurtdışından kağıt, demir, çelik vb. temel sektörlerde olduğu gibi plastik sektöründe de ithalat yapılmaktadır. Bu nedenle yeni sanayi yatırımları ile birlikte bırakın kısıtlanmayı, ithalatın kolaylaştırılması ülke menfaatinedir.”

Çöp değil plastik hurda hammadde ithal ediliyor

Bir süredir basında sık olarak yer bulan “çöp ithalatı” haberlerinin gerçeği yansıtmadığını belirten Gülsün “Türkiye’ye çöp ithal etmek kanunen yasak olduğu gibi çok ağır yaptırımlara da tabiidir. Bu iddialarda bulunanlar her şeyden önce gerek gümrüklerde gerekse sonraki süreçlerde denetim gerçekleştiren kamu otoritelerini ve personelini itham etmektedirler. 2018 yılında Türkiye’nin plastik atık ithalatına ödediği ortalama bedel ton başına 250 doların üzerindeyken, iddia edildiği üzere kimin, neden üzerine para vererek çöp ithal ettiği iddiası ise rasyonel değildir. Çöp ithal edildiğini iddia edenleri nasıl bir katma değer oluştuğunu göstermek için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı izniyle faaliyet gösteren tesislerimize davet ediyoruz.”